Steelanol: stand van zaken

ArcelorMittal Belgium werkt aan een ambitieuze CO₂-roadmap om tegen 2050 klimaatneutraal te worden. Een belangrijk onderdeel daarvan is de Steelanol-installatie, die CO uit hoogovengassen omzet in ethanol. Hoewel het project technologisch veelbelovend is, maakt de huidige regelgeving het moeilijk om het project rendabel te maken. ArcelorMittal Belgium blijft daarom in dialoog gaan met de beleidsmakers op Vlaams, Belgisch en Europees niveau om tot oplossingen te komen. 

Klimaatambities van ArcelorMittal Belgium

De CO₂-roadmap van ArcelorMittal Belgium steunt op drie pijlers:

1. Energie-efficiëntie verder verbeteren (elimineren van energieverliezen, maximaal hergebruik van restwarmte, verdere uitbreiding van hernieuwbare energiecapaciteit, …)
2. Green Primary: circulariteit (verhoging van het schrootverbruik) en elektrificatie zijn de eerste prioriteiten.
3. Ontwikkeling van Smart Carbon-concepten binnen de circulaire economie zoals het vervangen van fossiele koolstof door circulaire koolstof, het omzetten van afvalhout uit containerparken in biokool via de Torero-installatie, het omvormen van CO uit onze gassen tot ethanol via de Steelanol-installatie en de ondergrondse opslag van CO₂.

Decarbonisatie: een én-én verhaal

ArcelorMittal Belgium is een proeftuin voor het testen van nieuwe technologieën.  De grootste investering tot dusver is de Steelanol-installatie waarvoor de investering 215 miljoen euro bedraagt.  We zijn overtuigd dat we alle technologieën moeten combineren om onze CO₂-uitstoot te verminderen, er bestaat immers geen enkele technologie die afzonderlijk de volledige CO₂-emissie naar nul zal brengen.

Europa heeft zich de voorbije jaren sterk gericht op groene waterstof, maar we zien dat dit niet tot grote projecten leidt omwille van de hoge kostprijs van groene waterstof en de lage beschikbaarheid van groene stroom. Het zal nog vele jaren duren vooraleer groene waterstof economisch rendabel wordt.

We hebben dus nood aan alternatieven, zoals de Steelanol-installatie.  De beslissing om deze installatie te bouwen werd in 2017 door de ArcelorMittal-groep genomen.  We hebben al kleine volumes ethanol geproduceerd, maar we bevinden ons momenteel nog in de opstartfase.  Alle betrokkenen werken hard aan het oplossen van de technische problemen, waarvoor we hen heel dankbaar zijn.

Regelgevende uitdagingen

Een andere uitdaging is de Europese regelgeving, er werd sinds de beslissing in 2017 veel nieuwe regelgeving ontwikkeld en deze is niet gunstig voor Steelanol.

We verkopen ethanol aan de chemische sector (parfum, oplosmiddelen, …) en aan de brandstofmarkt (bijmenging bij fossiele brandstof).  We beschikken sinds de zomer van 2024 over het duurzaamheidscertificaat voor levering aan de chemische sector.  Voor de levering aan de brandstofmarkt is dit nog steeds niet het geval. 

Hoogoven B maakt gebruik van fossiele kolen en biokool afkomstig van de Torero-installatie.  Een gedeelte van het hoogovengas wordt verwerkt door Steelanol. We hebben twee doelstellingen:

1. De productie van bio-ethanol overeenkomstig de hoeveelheid biokool die we inzetten in de hoogoven. Voor de berekening van de hoeveelheid bio-ethanol, maakt Europa gebruik van de huidige regelgeving;  deze werd gepubliceerd na de beslissing van de ArcelorMittal-groep om de Steelanol-installatie te bouwen.  Met de huidige regelgeving bekomen we slechts zeer lage percentages bio-ethanol, veel lager dan oorspronkelijk ingeschat.
2. De productie van gerecycleerde brandstof, overeenkomstig de hoeveelheid fossiele kolen in het hoogovenproces. Om de ethanol te laten erkennen als gerecycleerde brandstof, moeten we aantonen dat de CO₂-voetafdruk van de geproduceerde ethanol minimaal 70% lager is dan een externe fossiele referentie. Bij deze berekening moet de niet langer geproduceerde elektriciteit (Steelanol vormt een deel van het gas om tot ethanol en dit is niet langer beschikbaar voor de centrale van Engie) in rekening gebracht worden. Omdat Steelanol verbonden is met het Belgische elektriciteitsnetwerk (dat momenteel nog een vrij hoge CO₂-voetafdruk heeft) behalen we deze doelstelling niet. Als Steelanol aan het Franse net gekoppeld zou zijn, dan behalen wij de doelstelling wel (lage CO₂-voetafdruk door veel kerncentrales).

ArcelorMittal Belgium verwachtte dat de CO₂-besparing van Steelanol mocht afgetrokken worden van de totale CO₂-uitstoot van onze cluster.  Volgens de nieuwe regelgeving mag dit alleen als de CO₂ voor een zeer lange periode (eeuwen) wordt vastgelegd. Het gebruik in brandstoffen geldt niet als voldoende omdat deze worden verbrand en er alsnog CO₂ uitgestoten wordt.  Steelanol vermindert nochtans wel de totale CO₂-emissies omdat onze ethanol fossiele brandstof vervangt.  Ook voor de ethanol verkocht aan de chemische sector mogen we de CO₂-emissie niet aftrekken.

De moeilijkheden om ethanol erkend te krijgen als biobrandstof (bij gebruik van biokool in de hoogoven), als gerecycleerde brandstof (bij gebruik van fossiele kolen in de hoogoven) en het feit dat we de CO₂-besparing van Steelanol niet mogen in rekening brengen, maken het zeer moeilijk om Steelanol winstgevend te maken ook al is het een zeer interessant project.

ArcelorMittal Belgium zal de komende maanden de dialoog verderzetten met de beleidsmakers op de verschillende niveaus (Europa, België, Vlaanderen) met de bedoeling om tot een oplossing te komen.